Który układ technologiczny jest najbardziej odpowiedni dla określonej przestrzeni? Jakie są wady i zalety poszczególnych rozwiązań? Czy o wyborze układu należy myśleć długofalowo czy można go łatwo zmienić? Układy technologiczne magazynów to istotny temat, kiedy przychodzi do organizacji pracy na magazynie.
Jedną z kluczowych kwestii przy procesach magazynowych jest to, jak zorganizowane są określone strefy na obiekcie. To od tego zależy komunikacja między pracownikami i sposób, w jaki przebiega ruch towarów po budynku. Układy technologiczne magazynów polegają na organizacji trzech stref: tych odpowiedzialnych za przyjęcie towarów, tych odpowiadających za jego składowanie, a także strefy wydania towarów. Tak, jak mamy trzy strefy do zagospodarowania, tak wyróżniamy trzy układy tych stref, z których każdy ma swoje wady i zalety. Są to:
- układ przelotowy,
- układ kątowy,
- układ workowy (z oddzielnymi strefami przyjęć i wydań bądź ze wspólną strefą przyjęć i wydań).
Układ przelotowy i kątowy
Układ przelotowy i kątowy to zasadniczo podobne układy technologiczne magazynów, a to, który zostanie zastosowany, zależy w głównej mierze od warunków lokalowych. W obu przypadkach rozdzielamy strefy przyjęć i wydań towarów strefą składowania. Tyle że w przypadku układu przelotowego dzieje się to za sprawą horyzontalnego układu pomieszczeń, a przy wariancie kątowym mamy umieszczenie strefy składowania w rogu pomieszczenia i dochodzące do niej strefy przyjęć i wydań wzdłuż ścian. Głównymi zaletami tych rozwiązań jest wspomniane rozdzielenie stref przyjęć od wydań. Dzięki temu nie ma możliwości pomyłki w tych zakresach. Wadą układów przelotowego i kątowego jest zaś to, że poświęca się dużą przestrzeń, która mogłaby być przeznaczona np. na składowanie; co więcej mniej efektywna jest sama organizacja pracy przy stanowiskach przeładunkowych.
Układ workowy
W tym przypadku sprawa jest prosta. Mamy strefę składowania, a obok znajduje się strefa przyjęć i wydań, podzielona bądź nie. To efektywne wykorzystanie sprzętu, zasobów ludzkich, jak i przestrzeni w magazynie. Minusem jest jednak to, co nie ma miejsca, jeśli chodzi o wyżej opisane układy technologiczne magazynów – mianowicie może dojść do popełnienia błędu z powodu bezpośredniej bliskości stref przyjęć i wydań (chyba że mamy do czynienia z rozdzieleniem tych stref). Pracę może utrudniać również duży ruch kołowy w jednym miejscu.
Układy technologiczne magazynów - na które rozwiązanie się zdecydować?
Decyzja dotycząca tego, który z układów wybierzemy, znacząco wpłynie na organizację procesów magazynowych i pracę zespołu. Należy wciąż pod uwagę technologię transportu, składowania i technologię informacyjną, jakie będą używane na magazynie. Dzięki temu określimy, jakiej wielkości będą poszczególne strefy, dowiemy się, jaki zapas możemy zbuforować w obiekcie, ile środków transportu wewnętrznego potrzebujemy, a także ilu pracowników będzie potrzebnych do sprawnego działania w układzie. Wybór rozwiązania ma duże znaczenie, więc należy oprzeć go konkretne kryteria, takie jak metraż, uwarunkowania ekonomiczne czy technologiczne. Powinniśmy traktować wybór długookresowo i przewidywać, czy w przyszłości strefy będą np. rozbudowywane. Układy technologiczne magazynów powinno rozpatrywać się już na etapie wyboru obiektu, tak by spełniał założenia projektowe. Należy pamiętać, jak działa organizacja ruchu poza samym obiektem, żeby układ w magazynie był dostosowany do ruchu drogowo-kolejowego na zewnątrz.